ШАЛА ТУЫЛҒАН НӘРЕСТЕЛЕРДЕГІ ГЕМОДИНАМИКАЛЫҚ МАҢЫЗДЫ ПАТЕНТТЕЛГЕН АРТЕРИЯЛЫҚ ТҮТІК. ӘДЕБИ ШОЛУ

Аңдатпа

Кіріспе. Гемодинамикалық маңызды патенттелген артериялық түтік шала туылған нәрестелердегі ең жиі кездесетін жүрек-қан тамырлары ауруы болып табылады және неонатологияда жиі талқыланатын мәселе болып қала береді. Осы уақытқа дейін ашық түтіктің гемодинамикалық маңыздылығын анықтауда нақтылық жоқ және осы күнге дейін бұл мәселе бойынша консенсус жоқ. Бұл бүкіл әлем бойынша шала туылған нәрестелерде артериялық ашық түтіктің басқаруында нақты алгоритмдер мен сенімділіктің жоқтығын түсіндіреді. Сондай-ақ емдеуге, препараттарды таңдауға, дозаларға, препараттарды енгізу жолдары мен жиілігіне қатысты нақты алгоритмдер жоқ. Бұл көбінесе терапиясының субъективтілігіне, емдеуді бастаудың кешігуіне және түтіктерді жабу үшін емдеудің сәтсіз әрекеттеріне әкеледі. Зерттеу мақсаты. Әдебиеттерді шолу арқылы шала туылған нәрестелердегі патенттік артериозды басқару және емдеу бойынша ағымдағы және тиісті зерттеулерді шолу. Іздеу стратегиясы. Ашық қолжетімді жарияланымдарды іздеу ғылыми басылымдардың деректер қорын және мамандандырылған іздеу жүйелерін пайдалана отырып жүргізілді: PubMed, Google Scholar, Cochrane Library, Scopus, Web of Science. Соңғы 5 жылдағы зерттеу тақырыбы бойынша бірқатар түпнұсқа мақалалар мен шолулар талданды, бұл 2018-2023 жылдар аралығы, бірақ 2018 жылдан бұрын жарияланған жұмыстар да қамтылды, өйткені оларда зерттелетін тақырып және зерттеу негіздері туралы ақпарат бар, зерттелетін назологияның патогенезі мен патофизиологиясы, шала туылған нәрестелерді емдеу мен диагностикалаудың классикалық жоспарлы тәсілдері. Қолданылатын негізгі сөздер: гемодинамикалық маңызды патенттелген артериялық түтік, эхокардиография, шала туылған нәрестелер. Іздестіру нәтижесінде біз 116 басылымға сараптама жасадық, бұл шолуға 82 басылым кірді. Нәтижелер. Гемодинамикалық маңызды патенттелген артериялық түтіктің диагностикасы мен емдеуінің маңыздылығы мен маңызы туралы жалпы түсінікке қарамастан, оны анықтау және басқару тактикасы туралы бүкіл әлемде әлі күнге дейін консенсус жоқ. Бір жағынан, клиникалық белгілерге, эхокардиографиялық көрсеткіштерге негізделген ашық түтіктің гемодинамикалық маңыздылығын сапалық және сандық анықтау, екінші жағынан, гемодинамикалық маңызды патенттелген артериялық түтік анықтауға арналған ауыспалы параметрлерге негізделген емдеуді бастауға нақты көрсеткіштерді анықтау, үшінші жағынан, ауыр асқынулардың жоғары қаупі бар науқастар санатын анықтау мақсатында ашық түтіктің қолайсыз гемодинамикалық әсер ету ықтималдығы жоғары болған кезде болжамды анықтау. Эхокардиография (ЭхоКГ) ашық түтіктің болуын және оның гемодинамикалық маңыздылығын анықтауда «алтын стандарт» болып табылады. Ашық түтіктің гемодинамикалық маңыздылығын анықтауға мүмкіндік беретін эхокардиографиялық көрсеткіштер бар. Тәуекел факторларын, клиникалық деректерді және эхокардиографиялық өлшемдерді біріктіретін әртүрлі баллдық жүйелер әзірленді және дәрігерге ашық түтігің анықтауға және нәтижелерді болжауға көмектесу үшін әзірленді. Эхокардиографиялық және клиникалық параметрлер жан-жақты зерттелгенімен, ашық түтіктің әртүрлі асқынулармен және нәтижелермен байланысы қосымша зерттеулерді қажет етеді. Қорытындылар. Жаңа туған нәрестелердегі ең жоғары қауіпсіздік пен тиімділікпен гемодинамикалық маңызды түтіктерді емдеудің ең жақсы клиникалық стратегиясын анықтауға көмектесу үшін қосымша зерттеулер қажет. Ашық түтіктің гемодинамикалық маңыздылығының критерийлерін анықтау бойынша зерттеулер әлі де жалғасуда, емдеу мәселелері де белсенді түрде зерттелуде. Клиникалық бағалаудан басқа, жүректің сауатты эхокардиографиялық зерттеуі ашық түтіктің дұрыс диагностикасы және оның гемодинамикалық маңыздылығын анықтау үшін маңызды; органның қан ағымының параметрлерін доплерографиялық бағалау перфузиялық бұзылыстарды бағалау үшін әсіресе маңызды. Емдеудің кез келген түрі, дәрілік терапия да, хирургиялық араласу да жетілмеген және жаңа туылған науқасқа клиникалық тактиканы таңдаған кезде есте сақтау және негізделген шешім қабылдау маңызды болатын өзінің кемшіліктері мен тәуекелдері бар.