STUDY OF ISSUES AND PROSPECTS FOR THE IMPLEMENTATION OF DIGITAL FORENSIC DIAGNOSTICS INTO PRACTICE

Sapargali Rakhmanov; Aru Balmagambetova; Gazim Smagulov

doi:10.34689/bza4fj41

SEMEY MEDICAL UNIVERSITY

(Nauka i Zdravookhranenie)

Рецензияланатын медициналық ғылыми-практикалық журнал

Ғылым және денсаулық сақтау

Кеңейтілген іздеу

ЦИФРЛЫҚ СОТ-МЕДИЦИНАЛЫҚ ДИАГНОСТИКАНЫ ПРАКТИКАҒА ЕНГІЗУДІҢ МӘСЕЛЕЛЕРІ МЕН ПЕРСПЕКТИВАЛАРЫН ЗЕРДЕЛЕУ

Авторлар

Сапарғали Рахманов Автор https://orcid.org/0000-0002-0561-5931
Ару Балмагамбетова Автор https://orcid.org/0000-0003-1151-5651
Газим Смагулов Автор https://orcid.org/0000-0001-7330-5292

DOI:

https://doi.org/10.34689/bza4fj41

Кілт сөздер:

цифрлық технология, сот-медициналық сараптама, мәйіт сараптамасы, виртуалды аутопсия, дәстүрлі аутопсия, фокус-топ

Аңдатпа

Мақсаты: Сандық сот-медициналық диагностиканың негізгі құрамдас бөлігі ретінде виртопсияны тәжірибеге
енгізудің алғышарттарын зерттеу.
Материалдар мен әдістер: Сот сараптамасында виртуалды аутопсияның рөлін анықтау үшін зерттеу жүргізу
мақсатында оның жан-жақтылығын қамтитын тиімді сұрақтар банкі құрылды (мәселелер талқыланып, әдістемелік
кеңесте 06.10.2023 жылғы №1 хаттамада бекітілді). Ақтөбе өңіраралық сот сараптамалары орталығы виртуалды
аутопсияны енгізу үшін алғышарттарды айқындау мақсатында бірнеше анықталған топтар арасында онлайн
сауалнама және сұхбат әдісі (фокус-топ) екі кезеңнен тұратын зерттеу жүргізді. Екі кезеңде алынған жауаптар
SPSS Statistics 22, graphpad Prism бағдарламаларында статистикалық түрде өңделеді, жауаптардың ұқсастығы
бойынша топтарға жіктеледі, виртопсияны тәжірибеге енгізуге байланысты алғышарттар қалыптастырылады.
Негізгі нәтижелер: Сот сараптамасын жүргізуге қатысы жоқ адамдар (қызмет алушылар ретінде) арасында
жүргізілген виртуалды аутопсияны тәжірибеге енгізу туралы сауалнама олардың виртуалды аутопсияны тәжірибеге
енгізуге толық қолдау көрсеткенін көрсетті. Сауалнамада анықталғандай, діни себептер бойынша мәйітті
аутопсиясыз және қандай да бір зақымдамай соңғы жолға шығару керек деген пікірді ұстанады. Ақылы негізде
виртуалды аутопсия қызметтерін алу туралы сұраққа қатысушылардың 60% - ы толық мақұлдағанын, ал 29,4% - ы
ішінара қолдайтынын атап өтті. Тұрғындардың пікірінше, виртуалды аутопсияны енгізу халық арасында
түсінбеушілік фактілерінің санын азайтады. Сот-медициналық сараптамамен тығыз байланысты құқық қорғау
органдарының қызметкерлері арасында фокус-топпен жүргізілген деректер зерттеуге қатысушылардың 89,3% - ы
виртуалды аутопсияны тәжірибеге енгізу сараптама жүргізу мерзімін қысқартатынына сенімді екенін көрсетті, ал
7,2% - ы бұл сараптаманың күрделілігімен байланысты деген пікірде қалды.

Автор өмірбаяндары

Сапарғали Рахманов

Candidate of Medical Sciences, Director of the Aktobe Interregional Center for
Forensic Expertise of the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan, National Bureau of the State Committee for
Forensic Science, Aktobe, Republic of Kazakhstan, Post address: Kazakhstan, 030019, Aktobe, Maresyev Street 68. E-mail:
srrakhmanov@gmail.com; Phone number: +77052284684, https://orcid.org/0000-0002-0561-5931
Ару Балмагамбетова

PhD, Associate Professor, Department of Normal and Topographic Anatomy with
Operative Surgery, Marat Ospanov West Kazakhstan Medical University, Aktobe, Kazakhstan.

Әдебиеттер тізімі

Rakhmanov S.B., Balmagambetova A.D., Smagulov G.N. Study of issues and prospects for the implementation of digital forensic diagnostics into practice // Nauka i Zdravookhranenie [Science & Healthcare]. 2024. Vol.26 (6), pp. 21-27. doi 10.34689/SH.2024.26.6.003

Рахманов С.Б., Балмагамбетова А.Д., Смагулов Г.Н. Изучение вопросов и перспектив внедрения в практику цифровой судебно-медицинской диагностики // Наука и Здравоохранение. 2024. Т.26 (6). С. 21-27. doi 10.34689/SH.2024.26.6.003

Рахманов С.Б., Балмагамбетова А.Д., Смагулов Г.Н. Цифрлық сот-медициналық диагностиканы практикаға енгізудің мәселелері мен перспективаларын зерделеу // Ғылым және Денсаулық сақтау. 2024. Т.26 (6). Б. 21-27. doi 10.34689/SH.2024.26.6.003

Жүктеулер

PDF (English)

Жарияланды

2025-11-06

Журналдың саны

Нөмір 26 № 6 (2024): Шығарылым 6

Бөлім

Статьи

Категориялар

Түпнұсқа зерттеу

Лицензия

Бұл жұмыс Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Дүние жүзінде.

Дәйексөзді қалай келтіруге болады

ЦИФРЛЫҚ СОТ-МЕДИЦИНАЛЫҚ ДИАГНОСТИКАНЫ ПРАКТИКАҒА ЕНГІЗУДІҢ МӘСЕЛЕЛЕРІ МЕН ПЕРСПЕКТИВАЛАРЫН ЗЕРДЕЛЕУ. (2025). Рецензируемый медицинский научно-практический журнал «Наука и здравоохранение», 26(6), 21-27. https://doi.org/10.34689/bza4fj41

Жүктеу сілтемесі

Осы автордың (немесе авторлардың) ең көп оқылатын мақалалары

Айжан Шотпақова, Сапарғали Рахманов, Талгар Абилов, Нұрқанат Жұмабай, ЖҮРЕК ЖӘНЕ ЖҮРЕКІШІЛІК ЖҮЙКЕ ҚҰРЫЛЫМДАРЫНЫҢ МОРФОФУНКЦИЯСЫ ТУРАЛЫ ЗАМАНАУИ КӨЗҚАРАС , Рецензируемый медицинский научно-практический журнал «Наука и здравоохранение»: Нөмір 27 № 1 (2025): Шығарылым 1

Ұқсас мақалалар

Мәрия Бекболатова, Асель Байбусинова, Зайтуна Хисметова, Асель Тукинова, Багым Джобалаева, Kaрлыгаш Раганина, ҚАРТ АДАМДАРҒА МЕДИЦИНАЛЫҚ КӨМЕК КӨРСЕТУДІ ҰЙЫМДАСТЫРУ. ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ТӘЖІРИБЕГЕ ШОЛУ. , Рецензируемый медицинский научно-практический журнал «Наука и здравоохранение»: Нөмір 26 № 4 (2024): Шығарылым 4
Ғалия Ақылжанова, Өміргүл Бакенова, Даныш Абетов, Арслан Умаров, Жанна Мусаева, Гүлбану Ақылжанова, Дос Сарбасов, Айнұр Акильжанова, GLP-1/GIP АГОНИСТЕРІНІҢ ӘСЕРІН ЗЕРТТЕУ ҮШІН ЖҮКТІ ТЫШҚАН МОДЕЛІН ҚҰРУ , Рецензируемый медицинский научно-практический журнал «Наука и здравоохранение»: Нөмір 27 № 4 (2025): Шығарылым 4
Гүлбаршын Мукашева, Айжан Қалқаман, Айнұр Жәнібекова, Саулеш Апбасова, Айнаш Оразалина, Думан Берікұлы, Дария Шабдарбаева, Назым Кудайбергенова, Сауле Маукаева, Альмира Ахметова, МЕДИЦИНАЛЫҚ СТУДЕНТТЕРДІҢ ВИЧ ИНФЕКЦИЯСЫ ТУРАЛЫ БІЛІМІН ТАЛДАУ , Рецензируемый медицинский научно-практический журнал «Наука и здравоохранение»: Нөмір 27 № 1 (2025): Шығарылым 1
Матин Абдул, Игорь Никитин, Сауле Алиева, Умит Желдибаева, Айгерим Қасымқан, Салтанат Адильгожина, Оксана Юрковская, БЕЛСЕНДІ ТУБЕРКУЛЕЗБЕН АУЫРАТЫН АИТВ ЖҰҚТЫРҒАН НАУҚАСТАРДА БАУЫРДЫҢ ДӘРІЛІК ЗАҚЫМДАНУЫ: САЛЫСТЫРМАЛЫ ЗЕРТХАНАЛЫҚ СИПАТТАМАСЫ , Рецензируемый медицинский научно-практический журнал «Наука и здравоохранение»: Нөмір 26 № 6 (2024): Шығарылым 6
Алтай Дюсупов, Раушан Досмагамбетова, Асет Изденов, Гульшара Абдильдинова, Саулеш Апбасова, Галия Алибаева, Токжан Ахмадиева, Рауан Кисина, Мурат Лепесбаев, Динара Муканова, Жанаргуль Смаилова, Андрей Орехов, Людмила Пивина, Мадина Абенова, Меруерт Масабаева, Асель Байбусинова, Найля Чайжунусова, Дария Шабдарбаева, СЕМЕЙ ӨҢІРІНДЕГІ РАДИАЦИЯЛЫҚ ӘСЕР: ҰРПАҚАРАЛЫҚ ҚАУІПТЕР ЖӘНЕ ДОЗИМЕТРИЯЛЫҚ ТӘСІЛДЕР , Рецензируемый медицинский научно-практический журнал «Наука и здравоохранение»: Нөмір 27 № 3 (2025): Шығарылым 3
Мадина Апбасова, Татьяна Свитич, Арайлым Бауржан, Мурат Лепесбаев, Асем Акылбек, Алия Карасяева, Толкын Булегенов, Алтай Дюсупов, Наиля Чайжунусова, Дария Шабдарбаева, Саулеш Апбасова, Гульнар Шалгумбаева, ҚАЗАҚСТАН, АБАЙ ОБЛЫСЫ, СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ТҰРҒЫНДАРЫ АРАСЫНДА СУИЦИД ҚАУПІНІҢ ФАКТОРЛАРЫНЫҢ БІРІ РЕТІНДЕ ДЕПРЕССИЯ ДЕҢГЕЙІ , Рецензируемый медицинский научно-практический журнал «Наука и здравоохранение»: Нөмір 26 № 4 (2024): Шығарылым 4
Лаура Ердалиева, Бек Еренгайып, Гаухар Байдуйсенова, Зарина Сейткабилова, Акмарал Жакипова, Гульзухрам Абдуллаева, Майгуль Шамшидинова, Салтанат Маденова, Назугум Ашимова, Динара Сулейменова, Айгуль Раисова, Александр Нерсесов, Айсулу Гайнутдин, Феруза Нурбекова, КАПСУЛАЛЫҚ ЭНДОСКОПИЯНЫ ҚОЛДАНУ ТӘЖІРИБЕСІ , Рецензируемый медицинский научно-практический журнал «Наука и здравоохранение»: Нөмір 27 № 3 (2025): Шығарылым 3
Динагуль Баешева, Баглан Жармаганбетова, Айгуль Утегенова, Айгерим Жузжасарова, Сауле Кубекова, Алёна Алтынбекова, Баян Турдалина, Бахыт Кошерова, Галина Жумагалиева, Алия Сейдуллаева, БАЛАЛАРДАҒЫ БАКТЕРИАЛДЫҚ МЕНИНГИТТІҢ КЛИНИКАЛЫҚ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ , Рецензируемый медицинский научно-практический журнал «Наука и здравоохранение»: Нөмір 27 № 2 (2025): Шығарылым 2
Aйгуль Тугелбаева, Райфа Иванова, Бакыткуль Токтабаева, Юрий Лобанов, ДӘНЕКЕР ТІН ДИСПЛАЗИЯСЫНЫҢ ФОНЫНДАҒЫ РЕАКТИВТІ АРТРИТ – АҒЗА МИКРОБИОМЫНЫҢ РӨЛІ , Рецензируемый медицинский научно-практический журнал «Наука и здравоохранение»: Нөмір 26 № 6 (2024): Шығарылым 6
Жадра Калбагаева, Зайтуна Хисметова, Назым Искакова, Алия Атабаева, Динара Серикова-Есенгелдина, Нургуль Разакова, Айжан Жаксебергенова, СОӨА БАР НАУҚАСТАРДЫҢ ӨМІР САПАСЫ. ӘДЕБИЕТТІК ШОЛУ , Рецензируемый медицинский научно-практический журнал «Наука и здравоохранение»: Нөмір 27 № 3 (2025): Шығарылым 3

1-10 тен 256 Келесі

Бұл мақала үшін Кеңейтілген нұсқалар бойынша ұқсас мақалаларды іздеу.