SEMEY MEDICAL UNIVERSITY

(Nauka i Zdravookhranenie)

Рецензияланатын медициналық ғылыми-практикалық журнал

Ғылым және денсаулық сақтау

Кеңейтілген іздеу

COVID-19-ДАН КЕЙІНГІ ГЕРПЕСВИРУС ИНФЕКЦИЯЛАРЫНЫҢ РЕАКТИВАЦИЯСЫНЫҢ КЛИНИКО-ЭПИДЕМИОЛОГИЯЛЫҚ БЕЛГІЛЕРІН ТАЛДАУ

Авторлар

DOI:

https://doi.org/10.34689/4x9zq519

Кілт сөздер:

постковид синдромы, герпесвирус инфекциялары, қауіп факторлары, COVID-19, вирустардың реактивациясы

Аңдатпа

Кіріспе: COVID-19-бен ауырған науқастарда герпесвирус инфекцияларының реактивациясы постковид кезеңінің ықтимал асқынуларының бірі ретінде қарастырылады. Бұл жағдай жүйелік қабыну реакциясын күшейтіп, клиникалық белгілердің ұзақ сақталуына әкелуі мүмкін. Бұл контексте жиі қозғалатын вирус түрлеріне жай герпес вирусы (ЖГВ), Эпштейн–Барр вирусы (ЭБВ) және цитомегаловирус (ЦМВ) жатады, олар иммундық дисрегуляция жағдайында реактивацияға қабілетті. Зерттеудің мақсаты: COVID-19-бен ауырған науқастарда герпесвирус инфекцияларының (ЦМВ, ЖГВ, ЭБВ) реактивациясының клиникалық-эпидемиологиялық ерекшеліктерін симптоматика мен зертханалық мәліметтердің кешенді талдауы негізінде зерттеу. Әдістер: «Жағдай–бақылау» типіндегі ретроспективті аналитикалық зерттеу жүргізілді. Жалпы 80 пациент қамтылды: олардың 40-ы анамнезінде COVID-19 диагнозы қойылған негізгі топты, ал 40-ы бұрын коронавирус инфекциясын бастан өткермеген бақылау тобын құрады. Статистикалық өңдеу Манн–Уитни критерийі мен Пирсонның χ² критерийін қолдану арқылы жүргізілді; p < 0,05 мәні статистикалық мәнділік ретінде қабылданды. Нәтижелер: Зерттеу нәтижесінде герпесвирус инфекцияларының реактивациясы COVID-19-дың орташа және ауыр түрімен ауырған науқастарда жеңіл түрімен ауырғандарға қарағанда жиірек тіркелгені анықталды (75% қарсы 33,3%). Реактивация тобына жататын науқастарда шеткергі лимфаденопатия (85% қарсы 47,5%) және фебрильді қызба (25% қарсы 5%) едәуір жиі кездесті. Серологиялық зерттеу барысында IgG деңгейінің жоғарылауы, оптикалық тығыздықтың артуы және төмен авидтілік анықталды, бұл жасырын вирустың реактивациясын көрсетеді. Қорытынды: Зерттеу барысында COVID-19-дан кейінгі кезеңде герпесвирус инфекцияларының реактивациясымен байланысты бірқатар клиникалық, эпидемиологиялық және зертханалық ерекшеліктер анықталды. Бұл жағдай SARS-CoV-2 мен латентті вирустардың өзара әрекеттесу мүмкіндігін ескере отырып, постковидтық науқастардың жағдайын кешенді бағалаудың маңыздылығын көрсетеді. Алынған деректер осы бағыттағы әрі қарайғы зерттеулерге негіз бола алады және герпесвирус инфекцияларына скрининг жүргізудің постковидтық мониторинг тәжірибесіне енгізілуінің орынды екенін дәлелдейді.

Автор өмірбаяндары

  • Акерке Джанзакова

    MD, Infectious disease specialist, Master's student in "Medicine", Kazakh Medical University "Higher School of Public Health" (HSPH), Phone: +77025399377, Email: janzakova.akerke01@gmail.com, ORCID: https://orcid.org/0009-0001-1838-2524,Almaty,Kazakhstan;

  • Жанар Бурибаева

    Doctor of Medical Sciences, Head of the Department of "Epidemiology, Evidence-based Medicine and Biostatistics", Kazakh Medical University “KSPH”, Phone: +77013512033, Email: mm-antai@mail.ru, ORCID: https://orcid.org/0000-0003-3871-8002, Almaty, Republic of Kazakhstan 

  • Виталий Камхен

    MD, Associate Professor, Department of "Epidemiology, Evidence-based Medicine and Biostatistics", Kazakh Medical University “KSPH”, Phone: +7 777 824 9733, Email: kamchen.v.b@gmail.com, ORCID: https://orcid.org/0000-0003-4105-4008, Almaty, Republic of Kazakhstan

  • Бауржан Джанзаков

    MD, MSc, Assistant, department of “Surgical diseases”, Kazakhstan-Russian Medical University", Phone: +7 7021752568, Email: maladca@inbox.ru, ORCID: https://orcid.org/0009-0008-3298-0601, Almaty, Kazakhstan. 

  • Айгульсум Изекенова

    MD, Associate Professor, S.D. Asfendiyarov Kazakh National Medical University", Phone: 87012995159, Email: izekenova.a@kaznmu.kz, ORCID: https://orcid.org/0000-0003-3850-8689, Almaty, Kazakhstan.

  • Сауле Доскожаева

    Doctor of Medical Sciences, Professor, International Scientific Research Institute of Postgraduate Education", Phone: +7 702 256 6576 Email: sdoskojaeva@mail.ru ORCID: https://orcid.org/0000-0001-6016-6713, Almaty, Kazakhstan.

  • Гаухар Курманова

    Doctor of Medical Sciences, Professor, Head of the Department of "Clinical Disciplines", Kazakh National University named after Al-Farabi, Phone: +7 775 259 2299E-mail: gaukhar.kurmanova2000@gmail.com, ORCID: https://orcid.org/0000-0001-6098-7829, Almaty, Republic of Kazakhstan

  • Анна Шин

    Doctor of Medical Sciences, PhD, Department of "Clinical Disciplines", Kazakh National University named after Al-Farabi, Phone: +7 777 320 0677, E-mail: annashin86@gmail.com, ORCID: https://orcid.org/ 0000-0001-9911-8233, Almaty, Republic of Kazakhstan

Әдебиеттер тізімі

Janzakova A.K., Buribaeva J.K., Kamhen V.B., Janzakov B.B., Izekenova A.K., Doskojaeva S.T., Kurmanova G.K., Shin A.L. Analysis of Clinical and Epidemiological Features of Herpesvirus Reactivation in Individuals with a History of COVID-19 // Nauka i Zdravookhranenie [Science & Healthcare]. 2025. Vol.27 (3), pp. 157-164. doi 10.34689/SH.2025.27.3.018

Джанзакова А.К., Бурибаева Ж.К., Камхен В.Б., Джанзаков Б.Б., Изекенова А.К., Доскожаева С.Т., Курманова Г.М., Шин А.Л. Анализ клинико эпидемиологических признаков реактивации герпесвирусов у лиц, перенёсших COVID-19 // Наука и Здравоохранение. 2025. Т.27 (3), С. 157-164. doi: 10.34689/SH.2025.27.3.018

Джанзакова А.К., Бурибаева Ж.К., Камхен В.Б., Джанзаков Б.Б., Изекенова А.К., Доскожаева С.Т., Курманова Г.М., Шин А.Л. COVID-19-дан кейінгі герпесвирус инфекцияларының реактивациясының клинико-эпидемиологиялық белгілерін талдау // Ғылым және Денсаулық. 2025. Т.27 (3), Б. 157-164. doi: 10.34689/SH.2025.27.3.018

Жүктеулер

Жарияланды

2025-11-04

Журналдың саны

Нөмір 27 № 3 (2025): Шығарылым 3

Бөлім

Статьи

Категориялар

Лицензия

Авторлық құқық (c) 2025 Рецензируемый медицинский научно-практический журнал «Наука и здравоохранение»

Creative Commons лицензиясы

Бұл жұмыс Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Дүние жүзінде.

Дәйексөзді қалай келтіруге болады

COVID-19-ДАН КЕЙІНГІ ГЕРПЕСВИРУС ИНФЕКЦИЯЛАРЫНЫҢ РЕАКТИВАЦИЯСЫНЫҢ КЛИНИКО-ЭПИДЕМИОЛОГИЯЛЫҚ БЕЛГІЛЕРІН ТАЛДАУ. (2025). Рецензируемый медицинский научно-практический журнал «Наука и здравоохранение», 27(3), 157-164. https://doi.org/10.34689/4x9zq519

Ұқсас мақалалар

1-10 тен 218

Бұл мақала үшін Кеңейтілген нұсқалар бойынша ұқсас мақалаларды іздеу.