МАҢҒЫСТАУ ОБЛЫСЫНДА ЖАҢА ТУҒАН НӘРЕСТЕЛЕРДЕ ТУА БІТКЕН ДАМУ АҚАУЛАРЫНЫҢ ТАРАЛУЫН ТАЛДАУ
DOI:
https://doi.org/10.34689/8xzpmk25Кілт сөздер:
туа біткен даму ақаулары, жаңа туған нәрестелер, скрининг, таралуы, Маңғыстау облысыАңдатпа
Зерттеудің өзектілігі: Туа біткен даму ақаулары (ТБА) нәрестелер арасындағы өлім-жітімнің, перинаталдық сырқаттанушылықтың және бала жастағы мүгедектіктің негізгі себептерінің бірі болып табылады. ДДСҰ деректеріне сәйкес, жыл сайын дүниежүзінде шамамен 6% нәресте туа біткен ақаулармен дүниеге келеді, бұл маңызды медициналық-әлеуметтік мәселе болып отыр. Зерттеудің өзектілігі тек ТБА жиілігінің жоғары болуына ғана емес, сонымен қатар бұл патологиялардың балалардың өмір сүру ұзақтығы мен сапасына, сондай-ақ денсаулық сақтау жүйесіне түсетін салмаққа айтарлықтай әсер етуімен де байланысты. Әсіресе, Маңғыстау облысы сияқты экологиялық жағынан қолайсыз аймақтарда ТБА-ны зерттеу өзекті, себебі өнеркәсіптік және қоршаған орта факторлары бұл патологиялардың таралуына ықпал етуі мүмкін. Зерттеудің мақсаты: 2020–2024 жылдар аралығында Маңғыстау облысында жаңа туған нәрестелер арасындағы туа біткен даму ақауларының таралуы мен құрылымын бағалау. Материалдар мен әдістер: Аймақтың медициналық мекемелерінен алынған ТБА-ға қатысты статистикалық деректерге ретроспективті талдау жүргізілді. Жылдар бойынша, антенаталдық скрининг кезеңдері мен ағза жүйелері бойынша динамика бағаланды. Сипаттамалық статистиканың стандартты әдістері қолданылды. Жеке деректер қарастырылған жоқ. Нәтижелер: 2020 жылы тіркелген 86 жағдайдан 2024 жылы 214 жағдайға дейін ТБА санының өскені байқалды. Антенаталдық скрининг кезеңдеріне жасалған талдау екінші және үшінші триместрлерде ТБА-ны анықтаудың едәуір артқанын көрсетті, әсіресе 2024 жылы екінші скринингте 100 жағдай тіркелген (2020 жылы – 58 жағдай). Бұл пренаталдық бақылау технологияларының жетілдірілуіне және дәрігерлердің ұрықтың даму ақауларына деген қырағылығының артуына байланысты болуы мүмкін. Орган жүйелері бойынша 2024 жылы жүйке жүйесі (39 жағдай), жүрек-қантамыр жүйесі (41 жағдай) және көп мүшелі ТБА (47 жағдай) ең жиі тіркелген. Қорытынды: Зерттеу нәтижелері профилактикалық бағдарламаларды күшейтудің, пренаталдық скринингтің қолжетімділігі мен сапасын арттырудың, сондай-ақ экологиялық факторлардың ТБА жиілігіне әсерін зерттеудің маңыздылығын көрсетеді.
Әдебиеттер тізімі
Seitmagambetova I.R., Mukasheva G.D., Kurmangali Zh.K., Shabdarbayeva D.M., Smailova Zh.K., Maukayeva S.B., Kudaibergenova N.K., Kairkhanov Ye.K., Kozhanova S.K., Mukanova D.А., Zhunuspekova A.S. Analysis of the prevalence of congenital developmental defects in newborns in Mangistau region // Nauka i Zdravookhranenie [Science & Healthcare]. 2025. Vol.27 (4), pp. 49-57. doi 10.34689/SH.2025.27.4.007
Сейтмаганбетова И.Р., Мукашева Г.Д., Курмангали Ж.К., Шабдарбаева Д.М., Смаилова Ж.К., Маукаева С.Б., Кудайбергенова Н.К., Kaирханов Е.K., Koжанова С.K., Mуканова Д.А., Жунуспекова А.С. Анализ распространенности врожденных пороков развития у новорожденных в Мангистауской области // Наука и Здравоохранение. 2025. Vol.27 (4), С. 49-57. doi 10.34689/SH.2025.27.4.007
Сейтмаганбетова И.Р., Мукашева Г.Д., Курмангали Ж.К., Шабдарбаева Д.М., Смаилова Ж.К., Маукаева С.Б., Кудайбергенова Н.К., Kaирханов Е.K., Koжанова С.K., Mуканова Д.А., Жунуспекова А.С. Маңғыстау облысында жаңа туған нәрестелерде туа біткен даму ақауларының таралуын талдау // Ғылым және Денсаулық сақтау. 2025. Vol.27 (4), Б. 49-57. doi 10.34689/SH.2025.27.4.007
Жүктеулер
Жарияланды
Лицензия
Авторлық құқық (c) 2025 Рецензируемый медицинский научно-практический журнал «Наука и здравоохранение»

Бұл жұмыс Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Дүние жүзінде.